Hoe vier je Pasen?

Ik weet nog goed hoe het voelde als jonge, beginnende vrijeschoolmoeder. Rond ieder jaarfeest was ik zo zoekende naar informatie. En naar een manier om alle antroposofische filosofieën om te zetten in voor ons bruikbare manieren van vieren. Soms wist ik het gewoon echt niet. Een lieve vriendin met oudere kinderen bood een luisterend oor en kwam met het beste advies: ‘Houd het klein, doe wat voor jullie gezin goed voelt en doe dit ieder jaar – want de eerste keer vieren is nieuw, maar de tweede keer vieren is traditie.’ Nu ik vier jaar verder ben, moet ik glimlachen terwijl ik dit opschrijf. Want wat gaf zij een goed advies.

Ondertussen hebben we bij ieder jaarfeest zo onze eigen manieren van vieren, onze eigen tradities. Ben ik nu uitgeleerd, is het klaar? Zeker niet! Een jaarfeest vieren met kinderen, dat vraagt bij het opgroeien van de kinderen steeds weer om kleine aanpassingen in het vieren. Waar ik rond Pasen met mijn peutertjes vooral eieren versierde en over paashaasjes voorlas, zo kan ik met mijn kleuters weer heel andere aspecten van Pasen naar voren laten komen. We maken samen de jaartafel mooi, versieren de paastakken, ik lees voor uit een heel breed aanbod van kinderboeken – van kinderbijbel naar prentenboeken en van de opstandingssprookjes uit Grimm naar de verhalen van lentefeesten uit andere culturen en geloven. Waar ik als beginnende vrijeschoolmoeder zo op zoek was naar dé antroposofische manier van jaarfeesten vieren, weet ik nu dat er niet één manier van jaarfeesten vieren is. Het is veel vloeiender dan ik dacht, en onze vieringen meanderen langs leeftijd, interesses en steeds weer groeiende kennis.

Wat wel een vast gegeven is en blijft, zijn de boeken waar ik ieder jaarfeest weer in duik. Het zijn boeken vol informatie, uitleg en symboliek, waar ik steeds weer iets nieuws uit haal. Omdat je als beginnende vrijeschoolouder soms niet weet waar je moet beginnen deel ik ze hier graag. Ze zijn allemaal te koop in ’t Winkeltje van het Van Dam Huis, een antroposofische schatkamer die ik je van harte kan aanbevelen.

  • Jaarfeesten. Achtergrond en betekenis in onze tijd (2017) van Fred Tak is een fijn compact boekje over de jaarfeesten. Het biedt historische achtergrondinformatie en symbolische diepgang over het hoe en waarom van de jaarfeesten en is duidelijk gestructureerd (per maand) en geschreven.
  • Het jaarfeestenboekje Pasen van de Zonnejaargroep is ook fijn: achtergronden, liedjes, knutsels, spelletjes… alles kun je hier vinden. Sterke antroposofische en christelijke insteek.
  • Het boek Schipper mag ik overvaren. De jaarfeesten in de stroom van de seizoenen’ (2010) biedt naast knutsels, liedjes en seizoen tafel inspiratie ook een schat aan achtergrondkennis en met name de antroposofische kanten van het jaarfeest. Geschreven door ‘tante’ Juul van der Stok, die ook haar eigen ervaringen deelt, wat soms echt een hart-onder-de-riem-gevoel geeft. Absoluut een aanrader.
  • Lentefeest. Verhalen, liedjes, knutsels en recepten (2006) van Diana Monson is een heerlijk boek voor het seizoen met mooie, zachte potloodtekeningen en verhalen vol diepere lagen. Een heel fijn boek voor ouders die de behoefte hebben de jaarfeesten te vieren vanuit een niet-christelijk oogpunt. Lentefeest geeft op een toegankelijke manier meer informatie over hoe bepaalde aspecten van het paasfeest oorspronkelijk zijn ontstaan, met veel oog voor alle natuursymboliek.
  • Laat mij het levenswater zoeken. Verhalen voor Pasen, Pinksteren en Sint-Jan (2014) van Ineke Verschuren is een prachtige klassieker die relevant blijft. De verhalen en sprookjes in deze bundel passen bij de christelijke feesten die we in het voorjaar vieren: Pasen, Hemelvaart en Pinksteren. De motieven in deze verhalen belichten bepaalde facetten uit deze feesten. Het sprookje ‘Van de wachtelboom’ bijvoorbeeld verhaalt voor jonge kinderen het opstandingsmotief en past zodoende bij Pasen. Stuk voor stuk mooie verhalen, die ook aan volwassenen iets te bieden hebben. Handig is de leeftijdsindicatie per verhaal in de inleiding.
  • Pasen. Het mysterie van dood en opstanding (2016) is een bundel van drie voordrachten van Rudolf Steiner. Rijk aan duiding, symboliek en antroposofische inzichten. Een klassieker.
  • Het boekje De vier jaarfeesten; en onze verbinding met de natuur (2016) is een klein mooi boekje waarin Wolter Bos ons meeneemt door het jaarverloop in de natuur. Hij reikt handvatten aan hoe we via de natuur toegang kunnen krijgen tot de Christus anders dan via de religieuze tradities van het christendom. Mooi en verfrissend perspectief.
  • Als je bekend bent met Lisa Wade en Daan Rot en je bent benieuwd hoe andere gezinnen de jaarfeesten vieren, dan is Het hele jaar feesten (2016) het boek voor jou. Lieve verhaaltjes, bak- en knutseltips en veel foto’s van Lisa en Daan.

Iets over de auteur van het artikel:
Ik ben Marleen Evers, zelfstandig ondernemer en moeder van 2 kleuters. Ik schrijf op Instagram onder de naam @vrijeschoolvoorbeginners over alles rond de vrije school, antroposofie en natuurlijk ouderschap, met een flinke dosis humor en relativeringsvermogen. Daarnaast beheer ik het Instagram account van ’t Winkeltje @antroposofischwinkeltjehaarlem.